Bilindiği üzere ülkemizde ve dünyada binalardaki- yapılı çevrelerdeki en önemli otomatik yangın söndürme sistemi yağmurlama (sprinkler) sistemidir.Binadaki temel yangın söndürme sistemi olan sprinkler sistemi tasarımında mühendislerimizin hesap ve uygulamalarına güvenip komple tüm sistem için UL, FM, VDS onayı istenmemektedir, ancak çok daha küçük lokal oda v.b. yerlerde kullanılan mutfak davlumbaz söndürme sistemlerinde ise mühendislerimize güvenmeyip komple UL, FM, VDS onayı istenmektedir.
Mutfak davlumbaz sistemi nedir nasıl tasarlanır konusu ile ilgili daha önce uzun bir teknik makale yayınlamıştım.Davlumbaz söndürme sistemleri genelde ülkemizde Pre-engineered extinguishing systems- Otomatik yangın söndürme sistemleri kullanılmaktadır ,bu sistemler kabul görmüş uluslararası ve ulusal standartları karşılamalıdır.
- UL 300,Underwriters Laboratory
- NFPA 96, NationalFire ProtectionAssociation
- LPCB 1223, LossPreventionCertificationBoard
Ülkemizde yukarıdaki kurallara – standartlara uygun olarak tasarlanan mutfak davlumbaz sistemleri bir çok projede başarı ile kullanılmaktadır.Tabi bu arada doğru tasarlanmamış , mühendislik hesapları hatalı yapılmış merdiven altı tabir edeceğimiz sistemlerde bulunmaktadır.
Daha öncede ifade ettiğim gibi ülkemizde belirlenmiş – yada kanunlar ile belirlenmiş dersek daha doğru olur – herhangi bir standart yoktur. Sadece TS 862 vardır ki TS 862 de sadece RATE deneyi ile ilgili tanımlamaları yapmaktadır.
Oysaki mutfak sistemlerinde kullanılan önleme ve söndürme sistemlerinin kimler tarafından ve hangi kurallara uyularak yapılması gerekliliği çok önemlidir. Eğer bu bir kural yada kurallar ile tanımlanmaz , belirlenmez ise mutfak davlumbaz yangın söndürme sistemlerindeki karmaşa kargaşa ve keşmekeş bir türlü son bulmayacaktır.
Kuralsız yapılan söndürme sistemlerin kendisi çalışanlar ve işletmeler için can ve mal kaybı riski oluşturmaktadır.Gerek depolama tüpü standart dışılığı yada uygun olmayan borulama ve söndürücü maddelerin konması bir çok riske sebep olmaktadır. Ayrıca sistemler başlangıçta ruhsat alımı için kurulmakta sonrasında herhangi bir bakım ve test yapılmadığından dolayıdır ki yangın anında bir çoğu çalışmamakta yada söndürmemektedir. Hatta sistemin kendisi yangın olmadan patlayıp çatlayarak risk meydana getirmektedir.
Çünkü en önemli kısım tasarım ve hesaplamadır. Daha en başından doğru tasarlanmalı ve doğru hesaplama yapılarak hem sistemin nozulları , borulaması ve söndürücü miktarı-çeşidi doğru bir biçimde seçilmelidir.Söndürücü madde F yada K tipi sertifikalı olmalıdır , mutfak yağlarını söndürdüğü belgelenmiş söndürme maddeleri kullanılmalıdır.
Ancak doğru tasarlanmış ve tasarlanırken yukarıda bahsi geçen Ulusal ve Uluslararası kurallara uygunluk esası alınmış sistemler için mühendislerimize güvenmeyip komple UL, FM, VDS onayı istemek de hiç doğru bir şey değildir. Doğru tasarım , onaylı ve kaliteli malzemeler kullanan yetkin , belgeli firmalar tarafından yapılan sistemlerin kullanılabilirliği gerçekliktir. Önce ülke ölçeğinde yangın güvenlik sistemleri adına en yüksek oranda yerli -milli olmayı hedeflemeli , sistemler içinde illa ki komple UL, FM, VDS onayı takıntısını bırakmalıyız. Eğer bu onay illa ki olmalı diye birileri varsa da bunu bize teknik olarak izah – ikna ederse yanlıştan döner onların yolunda yürümeye devam ederiz.
Bundan anlaşılacağı üzere sistemlerin kabul şartının KOMPLE UL , FM, VDS ONAYLI OLMASI GEREKLİLİĞİ YOKTUR.
